Do 10. września w Muzeum Narodowym w Warszawie można oglądać wystawę „Tak widzą. Panorama fotografii węgierskiej”. Skupia się ona na pracach światowej sławy fotografów, takich jak André Kertész, Brassaï, Robert Capa, Márton Munkácsi, László Moholy-Nagy, György Kepes, Lucien Hervé i Éva Besnyő.
Wystawa prezentuje przeszło 350 zdjęć ponad 100 fotografów i jest jednym z elementów Roku Kultury Węgierskiej w Polsce. Zachowując układ chronologiczny, szczególny nacisk położono na intertekstualność, czy może raczej na poczucie interwizualności.
Fotografie zaprezentowano w mało dotąd rozpoznanych kontekstach – zarówno obok dzieł mistrzów, jak i współczesnych, dzięki czemu można dostrzec istotne wpływy, którym podlegali autorzy w procesie wypracowywania własnego języka fotograficznego.
W kanonie fotografii światowej działania artystów węgierskich zajmują wyjątkowe miejsce. Osobowości takie jak Robert Capa, Andre Kertesz, Laszlo Moholy-Nagy, Martin Munkacsi, Brassai, Eva Besnyo trwale wpisały się w dzieje kultury wizualnej XX wieku. Niestety, wydarzenia polityczne na Węgrzech skłoniły ich do emigracji, najczęściej do Berlina bądź Paryża – ówczesnych stolic światowej sztuki. Polityka III Rzeszy zmusiła następnie węgierskich artystów do opuszczenia Europy – do Stanów Zjednoczonych wyjechali: Munkacsi (w 1934), Kertesz (w 1936), Moholy-Nagy i Kepes (w 1937) oraz Capa (w 1939). W Paryżu pozostał Brassai.
Warto zaznaczyć, że już w latach dwudziestych ubiegłego wieku fotografia na Węgrzech wypracowała własny język i na pewno wpłynęły nań takie zjawiska artystyczne jak Bauhaus i Nowa Rzeczowość. Działało wielu utalentowanych fotografów, m.in. Imre Kinszki, Kata Kalman, Erno Vadas, a także József Pecsi – mistrz portretu i aktu. Ich zdjęcia, prezentowane na wystawie, stanowią cenne uzupełnienie klasycznych dzieł węgierskich mistrzów fotografii. Artystów neoawangardy i nowej fali z drugiej połowy XX wieku oraz czasu po upadku komunizmu i wieku XXI reprezentują: Gyula Holics, Tibor Hajas, Laszlo Haris, Peter Korniss, Imre Benko, Andras Bankuti, Lilla Szasz, Krisztina Erdei, Viola Fatyol.
Wystawie towarzyszy wykłady w Kinie MUZ, tematyczne spotkania oraz warsztaty fotograficzne dla dorosłych i dzieci. 7 września przewidziano dwie prelekcje: „O radości kolekcjonowania fotografii” Katarzyny Sagatowskiej oraz „Nowa fotografia węgierska” Patrycji Głusiec. Z kolei ostatniego dnia sierpnia odbędzie się odczyt dr Michała Burdzińskiego „Fizjonomia naoczności. Fotopejzaże natury i miast w dziejach kulturowych Europy Środka (1850–1950)” oraz zajęcia ”Tajemnice techniki. Od dagerotypii po fotografię cyfrową” które poprowadzi Kuba Dąbrowski.
Zobacz wideo:
Polfoto 